Mark Zuckerberg, CEO of Meta testifies before the Senate Judiciary Committee at the Dirksen Senate Office Building on January 31, 2024 in Washington, DC.
متا

افشای ایمیل زاکربرگ در دادگاه: پیشنهاد جدایی اینستاگرام برای نجات فیس‌بوک

در جریان دادگاه ضدانحصار متا، ایمیلی داخلی از مارک زاکربرگ فاش شد که نشان می‌دهد او نگران تأثیر منفی اینستاگرام بر فیس‌بوک بوده و پیشنهاد جداسازی آن را مطرح کرده بود.

۱۴۰۴/۰۲/۰۲

ایمیلی از مارک زاکربرگ در سال ۲۰۱۸ که در دادگاه فاش شده، نشان‌دهنده نگرانی او از تضعیف فیس‌بوک توسط اینستاگرام و طرح ایده جداسازی اینستاگرام برای حفظ رشد فیس‌بوک است.

در جریان دادگاه ضدانحصار شرکت **متا** (Meta)، یک ایمیل داخلی متعلق به مارک زاکربرگ (Mark Zuckerberg)، مدیرعامل این شرکت، فاش شده است. این ایمیل نگرانی عمیق زاکربرگ را در مورد پتانسیل تضعیف یا **هضم کردن** («cannibalization») فیس‌بوک توسط اینستاگرام (Instagram) نشان می‌دهد.

زاکربرگ در پیامی محرمانه به دیگر مدیران اجرایی متا در سال ۲۰۱۸، ابراز نگرانی کرده بود که اگر اینستاگرام باعث کاهش استفاده از فیس‌بوک شود، ممکن است منجر به «فروپاشی شبکه» («network collapse») محصولی شود که در آن زمان جذاب‌تر و سودآورتر بود.

مدیرعامل متا چندین راهکار برای جلوگیری از این تضعیف متقابل پیشنهاد کرده بود. یکی از این راهکارها، ایجاد پل‌های بیشتر بین برنامه‌های خانواده متا بود تا آن‌ها بیشتر شبیه به یک شبکه واحد عمل کنند. این پیشنهاد نشان‌دهنده درک او از نقش اینستاگرام در کاهش اهمیت فرهنگی فیس‌بوک بود.

اما جالب‌ترین پیشنهاد او این بود که آیا بهتر نیست اینستاگرام به عنوان یک کسب‌وکار کاملاً جداگانه از فیس‌بوک **تفکیک و مستقل** («spinning out») شود؟

کمیسیون تجارت فدرال آمریکا (**اف‌تی‌سی** - FTC) در دادگاه خود علیه متا، در تلاش است ثابت کند این شرکت در حوزه شبکه‌های اجتماعی انحصار ایجاد کرده و خرید اپلیکیشن‌های رقیب مانند اینستاگرام و واتساپ (WhatsApp) به آن کمک کرده تا موقعیت مسلط خود در بازار را حفظ کند. به عنوان مدرک، دادستانی ایمیل‌ها و پیام‌های داخلی متا را ارائه می‌کند که نشان می‌دهد زاکربرگ از تهدیدی که اینستاگرام برای فیس‌بوک ایجاد می‌کرد، حتی پس از تبدیل شدن به بخشی از خانواده بزرگ‌تر متا، آگاه بود.

در ایمیل ماه می ۲۰۱۸، زاکربرگ به دیگر مدیران اجرایی وقت فیس‌بوک (از جمله کریس کاکس، شریل سندبرگ، مایک شروپفر و دیگران) توضیح داده بود که نگران است رویکرد شرکت در قبال خانواده برنامه‌هایش صحیح نیست.

او به‌طور خاص نگران بود که رشد اینستاگرام می‌تواند به خود فیس‌بوک آسیب برساند و گفت داده‌های داخلی نشان می‌دهد زمانی که کاربران به اینستاگرام می‌پیوندند، تعامل آن‌ها با فیس‌بوک «به‌طور قابل توجهی کاهش می‌یابد».

زاکربرگ در بخشی از ایمیل با عنوان «تضعیف متقابل و فروپاشی شبکه» نوشت: «ما در حال جمع‌آوری داده‌های بیشتری هستیم که نشان می‌دهد این تهی شدن استفاده از فیس‌بوک با افزایش درصدی از جمعیت که به اینستاگرام روی می‌آورند، تشدید می‌شود.»

او نتیجه‌گیری کرده بود که هرچه شرکت رشد اینستاگرام را بیشتر تقویت کند، تهدید بزرگ‌تری برای فیس‌بوک ایجاد می‌شود. زاکربرگ گفت: «این مسئله مطرح می‌کند که مدل‌های ما برای آینده ممکن است اشتباه باشند. ما در حال حاضر انتظار داریم هم فیس‌بوک و هم اینستاگرام بتوانند رشد کنند، اما به نظر می‌رسد اگر اینستاگرام را به اندازه‌ای نزدیک به فیس‌بوک برسانیم، این امر تأثیرات منفی قابل توجهی بر فیس‌بوک خواهد داشت که ما در حال حاضر مدل‌سازی نکرده‌ایم.»

او همچنین اشاره کرد که رشد اینستاگرام عمدتاً توسط توزیع از طریق برنامه فیس‌بوک و استفاده از **گراف دوستان** («friend graph») فیس‌بوک هدایت می‌شود.

زاکربرگ گفت: «این نشان می‌دهد که در حالی که ما امیدواریم دو محصول را رشد دهیم، احتمال واقعی وجود دارد که ما در حال ایجاد فروپاشی شبکه محصول جذاب‌تر و سودآورتر هستیم تا آن را با محصولی جایگزین کنیم که کمتر جذاب و کمتر سودآور است.»

در نتیجه، او اعلام کرد که فیس‌بوک تبلیغات خود برای اینستاگرام را کاهش می‌دهد و اینستاگرام باید ادغام‌های جدیدی معرفی کند که تعادل را دوباره به سمت فیس‌بوک برگرداند. او توضیح داد که می‌خواهد پل‌هایی بین دو شبکه ساخته شود تا برنامه‌ها «در جنبه‌های بیشتری به عنوان یک شبکه واحد عمل کنند».

به عنوان یک مثال، زاکربرگ اشاره کرد که باید برای سازندگان ویدئو با مخاطبان بزرگ، تعامل آسان‌تر در هر دو برنامه فراهم شود. به علاوه، او می‌خواست شبکه‌های تماس صوتی و تصویری را در واتساپ، مسنجر (Messenger) و اینستاگرام ادغام کرده و به یک شبکه واحد تبدیل کند. (متا در نهایت در سال ۲۰۲۰ پیام‌رسانی بین‌پلتفرمی را معرفی کرد، قبل از اینکه سال‌ها بعد آن را متوقف کند.)

قابل توجه است که زاکربرگ همچنین به دشواری‌های ساخت محصولات و خدمات جدید در اینستاگرام و واتساپ به دلیل «رهبری بنیان‌گذاران آن‌ها» اشاره کرد.

او گلایه کرد که مدیریت نمی‌تواند نگرانی‌های خود به‌ویژه در مورد اینستاگرام را آشکارا مطرح کند، زیرا ممکن است روحیه تیم را تضعیف کرده و مانع از حفظ بنیان‌گذاران اینستاگرام، کوین سیستروم (Kevin Systrom) و مایک کرایگر (Mike Krieger) شود. (بنیان‌گذاران اینستاگرام اواخر همان سال ۲۰۱۸ شرکت را ترک کردند.)

او همچنین اصرار داشت که شرکت باید در مورد **برندینگ** («branding») محصولات خود تجدید نظر کند، به‌طوری که برند فیس‌بوک همچنان در کانون توجه باقی بماند. زاکربرگ در ایمیل خود پیشنهاد داد: «وقتی آن برنامه‌ها را باز می‌کنید، باید نوشته باشد 'اینستاگرام توسط فیس‌بوک' و 'واتساپ توسط فیس‌بوک'.»

در سال ۲۰۲۱، فیس‌بوک به جای آن نام خود را به متا تغییر داد و لوگوی آن اکنون در تمام برنامه‌های شرکت ظاهر می‌شود.

اگر اف‌تی‌سی در پرونده خود پیروز شود، ممکن است متا مجبور شود اینستاگرام و واتساپ را به عنوان کسب‌وکارهای جداگانه **تفکیک و مستقل** کند. جالب اینجاست که این همان چیزی است که خود زاکربرگ در ایمیل سال ۲۰۱۸ خود به عنوان یک استراتژی جایگزین پیشنهاد کرده بود و احتمالاً «تنها ساختار» برای دستیابی به اهداف شرکت بود. زاکربرگ نوشت: تفکیک اینستاگرام می‌تواند رشد فیس‌بوک را حفظ کند، تیم‌های متا را متمرکز سازد و به شرکت اجازه دهد سیستروم را حفظ کند.

در نهایت، متا تصمیم گرفت دارایی‌های خریداری شده خود را تفکیک نکند. اما زاکربرگ در آن ایمیل به دیگر مدیران هشدار داده بود که «احتمال غیرقابل اغماضی» وجود دارد که متا در ۵ تا ۱۰ سال آینده مجبور به تفکیک اینستاگرام و واتساپ شود و تمام کارهای انجام شده برای ساخت خانواده‌ای از برنامه‌ها «چیزی شود که نتوانیم نگه داریم».

اگر اف‌تی‌سی در دادگاه موفق شود، پیش‌بینی زاکربرگ به حقیقت خواهد پیوست.

متا در بیانیه‌ای که با تک‌کرانچ (TechCrunch) به اشتراک گذاشته شد، اهمیت این ایمیل‌ها را کم‌اهمیت جلوه داد. سخنگوی متا گفت: «اسناد خارج از زمینه و قدیمی مربوط به خریدهایی که بیش از یک دهه پیش توسط اف‌تی‌سی بررسی شده‌اند، واقعیت‌های رقابتی که ما با آن روبرو هستیم را پنهان نخواهند کرد یا پرونده ضعیف اف‌تی‌سی را شکست نخواهند داد.»

منبع: تک‌کرانچ