اوپن‌ای‌آی برنامه تغییر ساختار را لغو کرد؛ کنترل غیرانتفاعی بر فعالیت‌های تجاری حفظ می‌شود

شرکت اوپن‌ای‌آی (OpenAI) اعلام کرده است که بخش غیرانتفاعی آن کنترل خود را بر سازمان انتفاعی شرکت حفظ خواهد کرد. این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که شرکت پیش‌تر اعلام کرده بود قصد دارد به‌طور کامل به یک سازمان انتفاعی تبدیل شود.

بر اساس بیانیه‌ای از شرکت، بخش تجاری اوپن‌ای‌آی که از سال ۲۰۱۹ تحت نظر نهاد غیرانتفاعی فعالیت می‌کند، به یک شرکت با منافع عمومی (Public Benefit Corporation - PBC) تبدیل خواهد شد. نهاد غیرانتفاعی اوپن‌ای‌آی کنترل این شرکت با منافع عمومی را بر عهده خواهد داشت و سهامدار اصلی آن خواهد بود.

برت تیلور، رئیس هیئت مدیره اوپن‌ای‌آی، در پستی در وبلاگ شرکت نوشت: «اوپن‌ای‌آی به‌عنوان یک سازمان غیرانتفاعی تأسیس شد و امروز نیز تحت نظارت و کنترل همین نهاد غیرانتفاعی است. در آینده نیز این نظارت و کنترل توسط نهاد غیرانتفاعی ادامه خواهد یافت.»

اوپن‌ای‌آی اعلام کرد که این تصمیم را «پس از شنیدن نظرات رهبران مدنی و تعامل سازنده با دفاتر دادستان کل دلاور و دادستان کل کالیفرنیا» گرفته است. تیلور افزود: «ما از هر دو دفتر سپاسگزاریم و مشتاقانه منتظر ادامه این گفت‌وگوهای مهم برای اطمینان از اینکه اوپن‌ای‌آی می‌تواند به طور مؤثر مأموریت خود را دنبال کند، هستیم.»

اوپن‌ای‌آی در سال ۲۰۱۵ به‌عنوان یک سازمان غیرانتفاعی تأسیس شد، اما در سال ۲۰۱۹ به یک مدل «سود محدود» (capped-profit) تغییر یافت و در تلاش بود یک بار دیگر به ساختار کاملاً انتفاعی بازگردد. در زمان تبدیل به مدل سود محدود، اوپن‌ای‌آی بخش غیرانتفاعی خود را حفظ کرد که در حال حاضر سهام کنترلی در بخش شرکتی سازمان دارد.

اوپن‌ای‌آی پیش‌تر ادعا کرده بود که تبدیل شدن به یک شرکت انتفاعی، که آن را برای جذب سرمایه لازم جهت رشد و توسعه فعالیت‌هایش ضروری می‌دانست، نهاد غیرانتفاعی آن را حفظ کرده و منابع مالی اضافی برای صرف در «ابتکارات خیریه» در بخش‌هایی مانند مراقبت‌های بهداشتی، آموزش و علم فراهم می‌آورد. طبق گزارش‌ها، در ازای واگذاری سهام کنترلی خود در شرکت اوپن‌ای‌آی، نهاد غیرانتفاعی میلیاردها دلار سود کسب می‌کرد.

بسیاری با این پیشنهاد مخالفت کردند، از جمله ایلان ماسک، سرمایه‌گذار اولیه اوپن‌ای‌آی، که شکایتی علیه اوپن‌ای‌آی تنظیم کرد و با تغییر ساختار برنامه‌ریزی شده شرکت مخالفت نمود. شکایت ماسک، این استارتاپ را متهم می‌کند که مأموریت غیرانتفاعی خود را که هدف آن تضمین منافع تحقیقات هوش مصنوعی برای تمام بشریت بود، کنار گذاشته است.

ماسک درخواست صدور دستور موقت برای توقف تغییر ساختار اوپن‌ای‌آی را داشت. یک قاضی فدرال این درخواست را رد کرد، اما اجازه داد پرونده در بهار ۲۰۲۶ به هیئت منصفه ارجاع شود.

گروهی از کارمندان سابق اوپن‌ای‌آی و سازمان Encode، یک سازمان غیرانتفاعی که از طرح ناکام SB 1047 کالیفرنیا در زمینه ایمنی هوش مصنوعی حمایت مالی مشترک کرده بود، چند هفته پیش اسناد حمایتی (amicus briefs) در پشتیبانی از شکایت ماسک ارائه کردند. به‌طور جداگانه، مجموعه‌ای از سازمان‌ها، از جمله سازمان‌های غیرانتفاعی و گروه‌های کارگری مانند California Teamsters، از راب بونتا، دادستان کل کالیفرنیا، درخواست کردند که اوپن‌ای‌آی را از تبدیل شدن به یک شرکت انتفاعی بازدارد و ادعا کردند که شرکت «در حفاظت از دارایی‌های خیریه خود ناکام مانده است.»

چندین برنده جایزه نوبل، استادان حقوق و سازمان‌های جامعه مدنی نیز نامه‌هایی به بونتا و کتی جنینگز، دادستان کل دلاور، ارسال کرده و درخواست کرده بودند که تلاش‌های استارتاپ برای تغییر ساختار را متوقف کنند.

طبق گزارش‌ها، ریسک برای اوپن‌ای‌آی بالا بود، زیرا این شرکت باید تا پایان سال جاری یا سال آینده تبدیل شدن به یک شرکت انتفاعی را تکمیل می‌کرد وگرنه ممکن بود بخشی از سرمایه‌ای را که در ماه‌های اخیر جمع‌آوری کرده بود، از دست بدهد. مشخص نیست که اکنون با لغو برنامه تغییر ساختار، چه پیامدهایی برای اوپن‌ای‌آی خواهد داشت.

در نامه‌ای به کارکنان در روز دوشنبه که در وبلاگ اوپن‌ای‌آی نیز منتشر شد، سم آلتمن، مدیرعامل، گفت که او فکر می‌کند اوپن‌ای‌آی ممکن است در نهایت به «تریلیون‌ها دلار» نیاز داشته باشد تا هدف خود را مبنی بر «در دسترس قرار دادن گسترده خدمات شرکت برای تمام بشریت» محقق سازد.

آلتمن نوشت: «[نهاد غیرانتفاعی اوپن‌ای‌آی] با مبلغی که توسط مشاوران مالی مستقل تأیید شود، سهامدار بزرگی در شرکت با منافع عمومی (PBC) خواهد شد. ما در حال حرکت به سوی یک ساختار سرمایه عادی هستیم که در آن همه سهام دارند. ما مشتاقانه منتظر پیشبرد جزئیات این طرح در گفت‌وگوهای مستمر با آنها، شریکمان مایکروسافت، و کمیسرهای غیرانتفاعی تازه منصوب شده‌مان هستیم.»